Οι Σπαρτιάτες απεδέχθησαν την πρόταση μου, οι Αντισσαίοι όχι.

Οι Σπαρτιάτες απεδέχθησαν την πρόταση μου, οι Αντισσαίοι όχι.

Ο μεγάλος κιθαρωδός του 7^ου π.Χ. ΤΕΡΠΑΝΔΡΟΣ Ο ΑΝΤΙΣΣΑΙΟΣ, που μετοίκησε στη Σπάρτη λόγω πολιτικών ερίδων στο νησί μας τότε, έζησε πολλά χρόνια εκεί και την αγάπησε αλλά και αγαπήθηκε από  αυτήν και τους  κατοίκους της.

Έγραφα το 2004 στο Δήμαρχο της Σπάρτης και στον Πρόεδρο του Τοπικού Συμβουλίου Αντίσσης που είχα κοινοποιήσει και στο Δήμαρχο Ερεσού-Αντίσσης και Νομαρχία Λέσβου,  την πρόταση μου να γίνει αδελφοποίηση των δύο πατρίδων του μεγάλου Αντισσαίου, της γενεθλίου και της εκ μετοικήσεως. Στην εμπεριστατωμένη επιστολή – πρότασή μου, μεταξύ των άλλων κατέθετα:  

«Αν μάλιστα στις Δέλτους της (Ιστορίας), έχει καταγραφεί ιστορική προσωπικότητα που υπήρξε πρωταγωνιστής της ζωής  δύο διαφορετικών τόπων και πατρίδων, ενός και του ιδίου ανθρώπου, της γενέθλιας και της εκ της μετοικήσεως του, τότε  η εν λόγω  προσωπικότητα, γίνεται ο  συνδετικός κρίκος που συνδέει τους δύο αυτούς τόπους.

Για τους δύο τόπους μας, την Ιστορική ΣΠΑΡΤΗ και την ταπεινή σήμερα  Άντισσα, ένα τέτοιο ρόλο έπαιξε, ο  ποιητής και κιθαρωδός ΤΕΡΠΑΝΔΡΟΣ.

Όπως γνωρίζετε ο μεγάλος αυτός προπάτοράς μας, γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Άντισσα την μία από τις τότε πέντε πόλεις - κράτη της Λέσβου, τον 7^ο αιώνα π.Χ.

Κατά το συγχωριανός μας διαπρεπή φιλόλογο Π. Φραγκέλλη, ο Τέρπανδρος ως γόνος ευπόρου οικογενείας πήρε την καλύτερη δυνατή Παιδεία, επιδεικνύοντας ιδιαίτερη κλίση προς τη Μουσική, στην οποία διακρίθηκε και οι συμπατριώτες του τον εκτιμούσαν αναλόγως. Στη συνέχεια για λόγους μάλλον πολιτικούς (αφού τον 7^ο αιώνα π.Χ. οι πόλεις της Λέσβου ταράσσονταν από πολιτικές έριδες, πράγμα που

τελικά οδήγησε στη πτώση της βασιλείας)  μετοίκησε ως φημισμένος πιά μουσικός στην κραταιά τότε Σπάρτη. Εκεί έφθασε ύστερα από σχετική πρόσκληση των Σπαρτιατών, κατά τη σχετική συμβουλή της Πυθίας στην οποία είχαν προσφύγει για να τους πει το πως θα σταματούσαν οι ταραχές που είχαν ξεσπάσει στην πόλη τους μετά τον πρώτο Μεσσηνιακό πόλεμο.

Με το έργο του και τη δράση του καταξιώθηκε ως Μουσικός και Ποιητής και στην δεύτερη του πατρίδα, που τον θεωρούσαν επί πλέον και ως κοινωνικό καθοδηγητή, αφού ευθύς ως έφθασε στη Σπάρτη με τις ενέργειες του μπόρεσε να συμφιλιώσει τους κατοίκους της.

Τη Σπάρτη, ο μεγάλος πρόγονός μας την αγάπησε αλλά και αγαπήθηκε από  αυτήν και τους  κατοίκους της. Το ποίημα του, σε μετάφραση του Λ. Καρακάση που αναφέρει ο Π.Φραγκέλλης δείχνει του λόγου το αληθές.

    ‘‘ Σε τούτη τη χώρα τραγούδια γλυκά

       κι αντριά ζούνε μόνο

       κι έχει η Τιμή με το Δίκιο καθήσει

       σε διάπλατο θρόνο’’

 Την τίμησε αλλά και τιμήθηκε κατά ιδιαίτερο τρόπο εφ’ όρου ζωής, μία τιμή που συνεχίσθηκε να δίδεται από τους Σπαρτιάτες  για πολλές γενεές  ακόμη και στους απογόνους του, ως και όλους τους Λεσβίους τους παρεπιδημούντες στην πόλη τους .

« …. την παρόμοια με την παραπάνω κήρυξη που γίνεται στη Σπάρτη, το ¨ μετά τον Λέσβιο αοιδό ¨ το οποίο διαλαλεί  ο κήρυκας προς τιμή και σε ανάμνηση του παλαιού Τερπάνδρου ... » αναφέρει ο Πλούταρχος στο βιβλίο του ΗΘΙΚΑ, Τόμος 14, εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ. Στη σχετική δε, επεξηγηματική παραπομπή ο εκδότης γράφει τα ακόλουθα: « Η αναφερόμενη στο κείμενο φράση εννοούσε τον ποιητή Τέρπανδρο. Στις γιορτές της Σπάρτης πρώτοι προσφωνούνταν και καλούνταν να παρουσιαστούν οι απόγονοί του και μετά από αυτούς όποιοι Λέσβιοι τύχαινε να παρευρίσκονται. Η φράση, κατ’ ακολουθίαν, σήμαινε το τιμητικό πρωτείο των Λεσβίων.»

Και περαιτέρω, κατέληγα :

« Αξιότιμε κ. Δήμαρχε της Σπάρτης,

Θέλω να πιστεύω ότι δεν θα πρέπει να γράψω κάτι παραπάνω, αφού εσείς ως εκλεγμένοι άρχοντες του τόπου σας ασφαλώς γνωρίζετε καλύτερα εμού την Ιστορία του Τερπάνδρου, που αποτελεί τμήμα της ένδοξης Ιστορίας της πατρίδας σας.

Αγαπητέ φίλε Πρόεδρε του Τ.Σ. της ιδιαιτέρας μου πατρίδας της Άντισσας,

για μας τους Αντισσαίους η Ιστορία του μεγάλου μας αυτού προπάτορα ασφαλώς και είναι κτήμα όλων μας.

Έτσι θεωρώ ότι θα είναι κοινοτυπία και για τους δύο σας το να επεκταθώ περισσότερο για τον Τέρπανδρο.

Αυτό όμως που θα ήθελα να μου επιτρέψετε να κάνω, είναι να καταθέσω μία πρόταση, πράγμα που αποτέλεσε το σκοπό της γραφής της παρούσας.

 Η πρότασή μου  είναι απλή.

 Να γίνει   α δ ε λ φ ο π ο ί η σ η   των  δύο  πατρίδων  του  ΤΕΡΠΑΝΔΡΟΥ.»

Στην Πρότασή μου αυτή υπήρξε απάντηση αποδοχής από τη Σπάρτη δια του Δημάρχου της, κ. Αντωνάκου. Οι Αντισσαίοι, ατυχώς, την απέρριψαν…

Τάκης Χαραλ. Ιορδάνης (Ph.D.) …07.10.2014