Αιολίας Λόγος / ΕΜΠΡΟΣ   Μυτιλήνης

Για φαντάσου πού φθάσαμε! Παιδιά μας λιποθυμούν από πείνα!…

Τετάρτη 22 Ιούνιος 2016 | Τάκης Χαρ. Ιορδάνης

Share

Το άρθρο-ρεπορτάζ της κ. Α. Παζιάνου, με τίτλο «Παιδιά λιποθυμούν από ασιτία» προ ημερών εδώ στο «ΕΜΠΡΟΣ», με συγκλόνισε. Συνταράχθηκα. Κατ’ αυτό, «η εθελόντριαΖωή Λειβαδίτου στο ιατρείο “Αλληλεγγύη για όλους” του Ιατρικού Συλλόγου, που συνεργάζεται με το “Χαμόγελο του Παιδιού ”, μίλησε στο “ΕΜΠΡΟΣ” και ήταν καταπέλτης. “Έχουμε παιδιά που λιποθυμούν από υποσιτισμό, έχουμε παιδιά που δεν έχουν να φάνε!”».

Τραγικό! Τούτο ξέραμε ότι συνέβαινε στη Γερμανοκατοχή. Συμβαίνει και σήμερα! Πού; Στην πριν από λίγα χρόνια «ευδαίμονα» Λέσβο. Εκεί όπου οι τραπεζικές καταθέσεις ανά κάτοικο βρίσκονταν στις πρώτες θέσεις της επικράτειας.

Λιποθυμούν παιδιά στη Λέσβο από πείνα τον 21ο αιώνα!... Στη νέα κατοχή, την οικονομική! Αυτή που επέβαλε την κρίση, τη συνεχή ύφεση και τη φτωχοποίηση των Ελλήνων.

Παίρνει θεραπεία η τραγικότητα των πραγμάτων; Χωρίς περιστροφές απαντώ: Ναι. Αρκεί να αγαπήσουμε τη γη μας. Τη γη των πατέρων μας, τη λεσβιακή γη και φροντίσουμε αυτή.

Τούτο μάς το διδάσκει η Ιστορία. Η πλέον πρόσφατη είναι η περίοδος της «πείνας» στη Γερμανοκατοχή, που ευτυχώς οι εξ αυτής θανόντες Λέσβιοι ήταν λίγοι σε σχέση με άλλους Έλληνες στη χώρα. Οι αριθμοί, αδιάψευστοι μάρτυρες της αλήθειας, δίδουν πάντα την πραγματική εικόνα του οτιδήποτε στο οποίο αυτοί αναφέρονται.

Ακόμη, το «πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος», που διακήρυξε ο φιλόσοφος Πρωταγόραςτον 5ο αιώνα π.Χ., κανόνας ανά τους αιώνες αξίας τεραστίας, ταυτοποιεί την αξία του όντος άνθρωπος. Η εξ αντιθέτου θεώρηση οδηγεί στο απόλυτο τίποτα. Δηλ. η απουσία ανθρώπου μηδενίζει την αξία τού οτιδήποτε. Τούτο όχι μόνο φιλοσοφικά, αλλά καθαρά πραγματιστικά.

Με βάση αυτά τα δύο δεδομένα και με αφορμή το προαναφερθέν τραγικό γεγονός της πείνας παιδιών μας, γράφω στο παρόν για τα του νησιού μας (πληθυσμός, γη του) και κάνω επέκταση σκέψεως για το μέλλον του. 
Η εξέλιξη του πληθυσμού μας τα τελευταία 60 χρόνια είχε ατυχώς τάση συνεχούς μειώσεως: 126.924 το 1951, 86.496 το 2011 (εξ ων ~10.000 ξένοι, κυρίως Αλβανοί). Έτσι καταγράφεται η αλήθεια.

Δηλαδή στην περίοδο αυτή χάθηκε το ~40% του γηγενούς πληθυσμού μας. Επειδή δε κατ’ αυτή, ο πληθυσμός της πρωτευούσης (Μυτιλήνης) έμεινε σταθερός (~30.000), συνεπάγεται ότι η απώλεια αυτή (40%) έλαβε χώρα στη λεσβιακή ύπαιθρο. Δηλαδή περίπου 50.000 άνθρωποι χάθηκαν απ’ τα χωριά μας. Τούτος ο «χαμένος» πληθυσμός ήταν οι νέοι Λέσβιοι, που μη έχοντας προοπτικές μέλλοντος πήραν των ομματίων τους και μετανάστευσαν στην Αυστραλία, στον Καναδά, στη Γερμανία κ.λπ. ή στην Αθήνα και αλλού στην Ελλάδα.

Συνέπεια των πιο πάνω, η συνεχής μείωση γεννήσεων, η γήρανση του πληθυσμού, η προοδευτικά σημειούμενη έλλειψη εργατικών χεριών, η κατά φυσικό λόγο εγκατάλειψη της γης, η μη καλλιέργεια και αξιοποίησή της, που την κάνουν πια να ρημάζει, οδηγούν στην ερήμωση της λεσβιακής υπαίθρου. Τελικά, επέρχεται η απαξίωση της γης μας και η πρωτογενής παραγωγή μας φθάνει στο ναδίρ. Το χειρότερο όλων είναι ότι δεν φαίνεται στον ορίζοντα σινιάλο αναστροφής. Αντίθετα, με την εδώ και έξι χρόνια παρούσα κρίση των μνημονίων, με διάφορα δρακόντεια μέτρα (ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ, υπερφορολόγηση, αυστηροποίηση των κανόνων περί της αγροτικής τέχνης/απασχόλησης κ.λπ.), πολύ φοβούμαι ότι η δυσμενής αυτή κατάσταση όχι μόνο δεν αναστρέφεται, αλλά αντίθετα επιτείνεται.

Ο τόπος μας ανά τους αιώνες ήταν ένα ευλογημένο νησί. Αυτάρκες, ικανό να θρέψει τον πληθυσμό του, ικανοποιώντας την αναγκαιότητα της αυτοσυντήρησης. Με την κάλυψη των βιοποριστικών τους αναγκών, οι Λέσβιοι στην κλασική αρχαιότητα μεγαλούργησαν στον πολιτισμό, στην κοινωνική οργάνωση, στα γράμματα, στις τέχνες κ.λπ.

Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, η Λέσβος αποτελούσε τη διαμαντόπετρα στο στέμμα των Σουλτάνων. Πέραν από aldin adasi, χρυσό νησί, οι Οθωμανοί το αποκαλούσαν και «Midilli adası Οsmanli Bahcesi», δηλαδή «το νησί της Λέσβου, της Αυτοκρατορίας κήπος». 
Τούτο όχι τυχαία. Βασιζόταν στις φυσικές πλουτοπαραγωγικές του πηγές, στην εργατικότητα των κατοίκων του και στον εξ αυτών παραγόμενο πλούτο. Έτσι, λίγο πριν από την απελευθέρωση (1908), το νησί είχε πληθυσμό 140.000 ατόμων, δηλ. διπλάσιο σχεδόν του σημερινού.

Έκτοτε, τούτος για διάφορους λόγους υπέστη συνεχή αιμορραγία. Όπως η ανταλλαγή πληθυσμών (Μικρασιατική καταστροφή), η Γερμανοκατοχή, ο εμφύλιος πόλεμος και δη η μετανάστευση (εσωτερική και εξωτερικό). Η αιτία της τελευταίας ήταν κατά βάση η έλλειψη απασχόλησης κυρίως των νέων. Ο πρωτογενής τομέας (γεωργία, κτηνοτροφία), που ήταν η βασική δραστηριότητα των Λεσβίων, δεν ήταν ικανός να καλύψει την προσφορά εργασίας. Εγγενή, αξεπέραστα προβλήματα (μικρός κλήρος ή και παντελής έλλειψη αυτού, παραδοσιακές μέθοδοι γεωργίας-κτηνοτροφίας, έλλειψη μηχανοποίησης εκμεταλλεύσεων, μονοκαλλιέργεια ελιάς, ορεινές άγονες εκτάσεις, κ.ά.) του πρωτογενή τομέα μας δεν παρείχαν δυνατότητα εξασφάλισης βιοπορισμού. Όμως, παρ’ όλα αυτά, το νησί μπορούσε να ταΐσει τον πληθυσμό του.

Τα χρόνια πέρασαν, το νησί άδειασε. Και φθάσαμε στη σημερινή τραγικότητα. Άραγε αυτοί όλοι που μετανάστευσαν ήταν οι τυχεροί πράγματι Λέσβιοι;! Τυχεροί, όταν σήμερα στην εποχή της μόνιμης λιτότητας, των μνημονίων και δυστυχώς της προϊούσας φτωχοποίησης, ζούμε καταστάσεις να λιποθυμούν παιδιά μας από πείνα! 
Χρειάζεται άμεσα σταυροφορία για την αντιμετώπιση του οξέως αυτού προβλήματος της πείνας των παιδιών μας. Πιστεύω ότι οι θεσμικά αρμόδιοι του νησιού κάνουν ό, τι πρέπει επ’ αυτού.

Όμως, αυτό που απαιτείται είναι η αναγέννηση απ’ τις στάχτες μας και αυτό θα γίνει με το να ξανασεβαστούμε τη γη μας. Να την αγαπήσουμε και να γυρίσουμε σ’ αυτήν. Η ανάπτυξη, η ευημερία και η πληθυσμιακή αύξησή μας περνούν απ’ αυτή. Πέραν των έργων κλίμακος (δρόμοι, λιμάνια κ.λπ.) χρειάζεται να την καλλιεργήσουμε και να την αξιοποιήσουμε όπως έκαναν οι γονείς και οι παππούδες μας. Να αυξήσουμε την πρωτογενή παραγωγή.
Σήμερα με τα παρεχόμενα μέσα, τεχνογνωσία, δυναμικές καλλιέργειες, επιδοτήσεις κ.λπ. μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματά μας (κλίμα, εύφοροι κάμποι, γεωθερμία κ.ά.) και να αναστρέψουμε τον κατήφορο.
Μόνο έτσι το νησί μας θα αναζωογονηθεί και θα ξανακουστούν κλάματα μωρών, φωνές παιδιών ακόμη γάμοι, γέλια, χαρές, γλέντια στα ρημαγμένα δυστυχώς πια χωριά μας.