άρθρο μου στην "αιολίας λόγος" του ΕΜΠΡΟΣ.

 https://www.emprosnet.gr/apopseis/to-ilektrenergeiako-provlima-tis-lesvou-zita-lysi

του  Τάκη Χαραλ. Ιορδάνη ( Ph.D.)

• Προέδρου του Συνδέσμου Προβληματισμού & Παρέμβασης

για την Ανάπτυξη της Λέσβου «ΠΙΤΤΑΚΟΣ Ο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ»,

• τ. Διευθύνοντος Συμβούλου της Ελληνικής Βιομηχανίας Όπλων,
• τ. Πρόεδρου του Πανελληνίου Συλλ. Μεταλλειολόγων Μηχανικών.

Το ηλεκτρενεργειακό πρόβλημα της Λέσβου, ζητά λύση 

AddThis Sharing Buttons

Share to FacebookShare to TwitterShare to E-mailShare to Εκτύπωση

Προ εβδομάδων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε το δείκτη της περιφερειακής ανταγωνιστικότητας 2019. Εκ των 20 περιφερειών με τις χειρότερες επιδόσεις ανταγωνιστικότητας στις 268 της Ευρώπης, οι 11 είναι ελληνικές. Τελευταία, ατυχώς είναι η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου. Έτσι, ο δείκτης αυτός καταμαρτυρεί αδιάψευστα τη χρόνια υπανάπτυξή των εννέα νησιών της. Μεταξύ αυτών και η Λέσβος. Τούτο δεν είναι τυχαίο. Οφείλεται στην έλλειψη της ανάλογης έγνοιας και φροντίδας της Πολιτείας μας προς τα νησιά αυτά, παρόλο που ως ακοίμητοι ακρίτες, φυλάνε Θερμοπύλες.

Λεγόταν, ότι το Αθηνοκεντρικό βιλαέτι, ειδικότερα τη Λέσβο -το «κόκκινο» νησί όπως τη βάπτισαν- «τιμωρούσε», παραβλέποντας την, λόγω των δημοκρατικών «πιστεύω» των κατοίκων της.

Τελικό αποτέλεσμα, το έντονο δημογραφικό πρόβλημα και ερήμωση των χωριών της Λέσβου εκ της μετανάστευσης, γήρανσης πληθυσμού και υπογεννητικότητας.

Προ 60-65 χρόνια, μεγαλώνοντας στην ορεινή και άγονη χερσόνησο του Ορδύμνου, στο μυαλό μου αποτυπώνονταν η φτώχεια, η έλλειψη δουλειών/ανεργία εξ αιτίας του περιορισμένου γεωργικού κλήρου και η μαζική φυγή των νέων μας, στην Αυστραλία, Καναδά, Γερμανία, κ.άλ. ή στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, κ.λπ.

Το άδειασμα της Λεσβιακής υπαίθρου που άρχισε απ’το ’50, ατυχώς συνεχιζόταν ως και το ’80.

Οι εδώ σπουδές και κυρίως οι μεταπτυχιακές μου στο εξωτερικό, μου έδωσαν τη δυνατότητα διά της εξειδικευμένης γνώσης και του ορθού λόγου, να προσεγγίσω το κοινωνικο-οικονομικο-πολιτικό γίγνεσθαι του νησιού μας. Έτσι, προσπάθησα να το βοηθήσω -στο μέτρο των δυνατοτήτων μου-, να βρει την πορεία προς την ανάπτυξη, ευημερία των κατοίκων και τελικά την πληθυσμιακή του ανάταση.

Μελετώντας τα πράγματα, φανερό ήταν ότι η υπανάπτυξη και μιζέρια του παρελθόντος, συνεχίζονταν ατυχώς στο ίδιο μοτίβο για 30-40 χρόνια απ’ τον Β’ Παγκόσμιο. Νομοτελειακά, τούτο οδήγησε προοδευτικά στο δημογραφικό μαρασμό της Λέσβου. Εκείνο βέβαια που ήταν πρόδηλο, ήταν η έλλειψη μεγάλων αναπτυξιακών έργων, αυτών που ως ιμάντες κίνησης θα ενεργοποιούσαν τα γρανάζια της τοπικής οικονομίας και θα έδιναν ώθηση προς την ανάπτυξη. Ας μη διαφεύγει πως, στον ένα αιώνα ελευθερίας μας, έγινε ένα μόνο μεγάλο έργο κλίμακος, το Λιμάνι της Μυτιλήνης, προ ~70 χρόνων.

Μεταξύ των απαιτουμένων έργων κλίμακος, απ’ τους συντελεστικούς παράγοντες της ανάπτυξης (ενέργεια, επικοινωνίες, συγκοινωνίες), θεμελιώδους σημασίας ήταν αυτά, της ενέργειας.

Οι ηλεκτρενεργειακές ανάγκες του νησιού, καλύπτονταν απ’ το σταθμό στου Καλαμάρη, εγκατεστημένης ισχύος 62,36 MW μόνο! (ΦΕΚ για τη ΔΕΗ, του 2002). Συγκριτικά, αναφέρεται της Ρόδου: 206,10 MW. Το σταθμό αυτό, αποτελούσε πανσπερμία Η/Ζ και η παρεχομένη απ’ αυτόν ενέργεια ήταν προβληματική, εξ απόψεως επάρκειας και ποιότητας. Τούτο ως πρόβλημα κορυφώθηκε, τέλη του ’80. Για την επίλυση του, η ΔΕΗ συμπεριέλαβε στο επιχειρησιακό της πρόγραμμα, απ’ τις αρχές του ’90, επένδυση 150.000.000 ευρώ για ένα νέο εργοστάσιο, ισχύος 120 MW.

Στις εκάστοτε σχετικές προς τη ΔΕΗ ενέργειες μου, για την επιτάχυνση του έργου, οι απαντήσεις των αντιστοίχων διοικήσεων της (Μπιρδιμήρης/Γκαγκαουδάκης, Αθανασόπουλος, Ζερβός), που ελάμβανα, διαβεβαίωναν πάντα ότι στο επιχειρησιακό της πρόγραμμα, συμπεριλαμβανόταν η προαναφερθείσα επένδυση και ότι το εργοστάσιο θα κατασκευαζόταν, όταν τελείωναν τα διάφορα διαδικαστικά.

Αρχικά, η επιλεγείσα θέση ήταν η Καράβα. Η ΔΕΗ είχε κάνει ό,τι απαιτείτο στο να εγκαταστήσει εκεί, το εργοστάσιο. Όμως εγκατέλειψε το σχέδιο της λόγω της ανορθολογικής αντίδρασης, κυρίως των Μανταμαδιωτών, με κινητοποιήσεις, προσφυγή στο ΣτΕ, κ.άλ. Μετά άρχισε η «περιπλάνησή» του εργοστασίου σ’ όλο το νησί (Πλάκες, Μάγειρος, Βαθρακιά, Άντισσα, κ.άλ.), με τελική επιλογή τη Σαρακήνα. Δυστυχώς όμως είχαν χαθεί ~20 κρίσιμα χρόνια, και τελικά αυτό δεν κατασκευάστηκε.

Το 2015 μετά την παρέμβαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), αποφασίζοντας να συγκροτήσει Επιτροπή, «εξέτασης της οικονομικότητος του τρόπου ηλεκτροδότησης των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών(Μ.Δ.Ν.)», η ΔΕΗ σταμάτησε τις όποιες επενδυτικές προσπάθειες, αναμένοντας την της ΡΑΕ σχετική απάντηση/οδηγία. Τούτο, αναφερόταν σε έγγραφο του (2017) προς το Σύνδεσμο «Πιττακός ο Μυτιληναίος», του τότε προέδρου της, Μαν. Παναγιωτάκη.

Ατυχώς, παρά την παρέλευση τεσσάρων ήδη ετών από της συγκροτήσεως της προαναφερθείσης επιτροπής, ουδέν το θετικό έχει δρομολογηθεί στο να λυθεί το μακρόχρονο ηλεκτρενεργειακό πρόβλημά μας.

Έτσι προ ημερών, πρωτοκολλήσαμε το προς τον Πρόεδρο της ΡΑΕ, έγγραφό μας (ως «Πιττακός ο Μυτιληναίος»), με θέμα τον ομώνυμο τίτλο του παρόντος. Σ’ αυτό, αναφέραμε όλα τα δυσμενή επακόλουθα εκ της χρονίας υπανάπτυξής της Λέσβου, τονίζοντας ότι τελικό αποτέλεσμα είναι το καθημερινά οξυνόμενο δημογραφικό πρόβλημά της, σε πείσμα των εκ της ακριτικότητάς της κινδύνων. Καταλήγαμε δε στο: «…Σας είναι γνωστό ότι στη δυσμενή εικόνα της οικονομικής της κατάστασης, τα μέγιστα έχει συμβάλει το επί δεκαετίες άλυτο οξύ και ζωτικής σημασίας ηλεκτρενεργειακό της πρόβλημα.»

Τέλος τονίζαμε το ότι νέο εργοστάσιο στη Σαρακήνα, κι ως σκέψη πια έχει πάψει να υφίσταται (λήξη από πενταετίας της άδειας παραγωγής του, μη ύπαρξη ΜΠΕ, κ.άλ., κυρίως τα ιδιαίτερα δυσμενή οικονομικά της ΔΕΗ), κι έτσι επιτακτικά επιβάλλεται η δρομολόγηση λύσης στο μακρόχρονα οξύ αυτό πρόβλημα της Λέσβου, βάσει συγκεκριμένης προοπτικής και προγραμματισμού.

Ευελπιστώ, σύντομα η ΡΑΕ να δώσει την απαιτούμενη λύση, συμβάλλοντας στο μέτρο που της ανήκει στο να επιτύχει το νησί μας δείκτες ανταγωνιστικότητας τέτοιους, που θα οδηγήσουν προοδευτικά στην πολυπόθητη ανάπτυξη αυτού. Το προαπαιτούμενο, για την ευημερία και την πληθυσμιακή οχύρωσή του.