Στη «Λεσβιακή Φάλαγγα» που πολέμησε στον Κλαπάδο, συμπεριλαμβάνονταν και τρεις Αντισσαίοι
Μετά τη νικηφόρο μάχη των Ελλήνων στον Κλαπάδο, στις 8 Δεκέμβρη 1912, απελευθερώθηκαν η Κεντρική, Βόρεια και Δυτική Λέσβος, ένα μήνα μετά, την πρωτεύουσα Μυτιλήνη, Νότια Λέσβο και μέρος της Ανατολικής, που απελευθέρωσε στις 8 Νοέμβρη, ο Ναύαρχος Κουντουριώτης με το θρυλικό θωρηκτό «Αβέρωφ».
Η απελευθέρωση των χωριών μας, τότε, έγινε το ένα μετά το άλλο. Πρώτο, απελευθερώθηκε το Σκαλοχώρι, στις 9 του Δεκέμβρη. Τελευταίο, η Ανεμώτια, στις 24. Η Μήθυμνα στις 16, Σίγρι, Ερεσός 17, Άντισσα 18 και Βατούσα στις 19. Το μεγάλο τούτο ιστορικό γεγονός, μετά 450 χρόνια σκλαβιάς κάτω απ’τον αβάστακτο άξεστου δυνάστη ζυγό, του Τούρκου τυράννου, εορτάζεται επίσημα, ως θεσμοθετήθηκε απ’την Πολιτεία, την 8η Νοεμβρίου, ημέρα απελευθέρωσης της πρωτεύουσας και του μισού νησιού.
Εδώ στην Αθήνα, το Λεσβιακό παροικιακό στοιχείο, εορτάζει κάθε χρόνο τα ελευθέρια του νησιού στις 8 του Νοέμβρη, κατά τα θεσμικώς ορισθέντα. Όμως, οι Σκαλοχωρίτες, για χρόνια τώρα εορτάζουν την απελευθέρωση του χωριού τους (9η Δεκέμβρη 1912), στην αίθουσά τους. Αρχικά κάνουν τρισάγιο στο γειτονικό τους ναό και στη συνέχεια συναθροίζονται στην αίθουσα του Συλλόγου τους. Εκεί, εκφωνείται ο πανηγυρικός της ημέρας από προβεβλημένους Λέσβιους ομιλητές, και ακολουθεί συνεστίαση με μουσική και παραδοσιακούς χορούς. Ο εορτασμός ολοκληρώνεται μέσα σε κλίμα συγκίνησης και συναισθημάτων εθνικής ανάτασης αλλά και πατριωτικής ευφορίας. Για την ημερομηνία και τα ιστορικά δεδομένα της μεγάλης ανάστασης των προπατόρων τους, οι Σκαλοχωρίτες έχουν καταγεγραμμένο στοιχείο από άνθρωπο “γραμματιζούμενο” της εποχής, το μπαρμπα-Ανέστη Θεοδοσίου, στο «ΚΩΔΙΞ ΙΕΡΑΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΌΤΗΤΟΣ Cκαλοχωρίου “ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ”», το βιβλίο του που εξέδωσε ο Σύλλογος.
Για το χωριό μου, Άντισσα, δεν υπάρχει καταγεγραμμένο, ατυχώς τίποτα σχετικό, από κάποιον Τελωνιάτη (Αντισσαίο) που έζησε τα γεγονότα.
Μόνα στοιχεία διαθέσιμα, είναι από προφορικό λόγο. Προσωπικά, απ’την αξέχαστη γιαγιά μου, Θεοκτίστη Ψωμά-Μουτάφη, με το σαν σε παραμύθι αφήγημά της, όταν μικρούλης, μου αφηγούταν τα κατορθώματα του Αβέρω(φ), που ελευθέρωσε το νησί μας και εκείνη ως νεαρή κοπέλα, βίωσε. Κατά την αφήγησή της, με μια κανονιά (του Αβέρωφ,ως νόμιζε) τίναξε στον αέρα τα καζάνια των μαγειρείων των Τούρκων στον Κλαπάδο, κι όπως μου’λεγε «οι μεμέτηδες τότε, σήκωσαν τα χέρια». Αυτά, περιλαμβάνω στο άρθρο μου «Αβέρωφ-Κουντουριώτης: το Δίδυμο της Εθνικής Ανάστασης και του νησιού μας. Σαν σε παραμύθι…», που εμπεριέχεται στον επετειακό τόμο «Ήρθε η Ελλάδα στο νησί», που εξέδωσε για τον ένα αιώνα απ’την απελευθέρωση του νησιού, ο Σύλλογος Σκαμνιωτών Λέσβου Αττικής, το 2013.
Ακόμη, στο άρθρο μου, «Το σπίτι της Φωτιάδαινας και τα φόβια στην Άντισσα», (“Αιολίας λόγος”/ΕΜΠΡΟΣ,12/12/2020) κατέγραψα το τι αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας, βίωσε παρακολουθώντας το ιστορικό γεγονός, το πώς ο γιατρός Βασίλης Φωτιάδης κατόρθωσε να σώσει τα Τελώνια και τους συγχωριανούς του. Τούτο, όταν στις 16.11.1912, 250 οπλισμένοι βασιβουζούκοι αντάρτες Τούρκοι είχαν εισβάλει στο χωριό, ως μου τα είπε η συγγένισσά μου, Τούλα Μποτζάκη-Αποστόλα, κατά πως της το αφηγούταν η γιαγιά της, Ουρανία Σταυρή Παπουτσέλου. Ο μανιασμένος αυτός όχλος, αλαλάζοντας έτρεχε προς το κέντρο του χωριού, τουφεκώντας, και σκόρπιζαν το φόβο και τον τρόμο στους κατοίκους. Σκοπός τους, να κάνουν ότι κακό μπορούσαν, όπως στην Πέτρα ...>>
Ολόκληρο το άρθρο μου αυτό το διαβάζετε στο https://www.emprosnet.gr/apopseis-all/sti-lesviaki-falagga-pou-polemise-ston-klapado-symperilamvanontan-kai-treis-antissaioi
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου