Άρθρο μου στο ΔΗΜΟΚΡΑΤΗ /Αιολίας λόγος : "Οι διαχρονικές περιπέτειες του άρθρου 16, του Συντάγματος".

 

σελ. 16 …………………… ΔHMOKPATHΣ……………. Σαββατοκύριακο 16 Μαρτίου 2024

Αιολίας λόγος 

Οι διαχρονικές  περιπέτειες του άρθρου 16,

του Συντάγματος.

Του Δρος Τάκη Χαραλ. Ιορδάνη

Αυτές τις ημέρες ο Ελληνικός λαός υπήρξε μάρτυρας ενός τριημέρου δυναμικών αντιπαραθέσεων στη Βουλή κατά την διαδικασία της ψήφισης του νομοσχεδίου ιδρύσεως ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Πέραν της μάχης στη Βουλή, έντονη υπήρξε η αντίδραση, απ’τα μέλη της Πανεπιστημιακής κοινότητας και απ’την ανά την επικράτεια φοιτητιώσα νεολαία με κορύφωση της το πανσπουδαστικό συλλαλητήριο έξω από την Βουλή  (ενάντια στην επιχειρούμενη απ’ την Κυβέρνηση  Μητσοτάκη  εμπορευματοποίηση των σπουδών τους) την ώρα που μέσα, λάμβανε χώρα η ψηφοφορία.  Τελικά τούτο έγινε νόμος του Κράτους με 159 ψήφους, (158 των της Ν.Δ. και μία ενός ανεξάρτητου βουλευτή, απ’τους “Σπαρτιάτες”).  

Ήμουν νιός και γέρασα να ακούω, ότι η Ν.Δ. έχει στο πρόγραμμά της την κατάργηση του άρθρου 16 του Συντάγματος ώστε να μπορούν να ιδρυθούν και ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Για την ερμηνεία των αναγραφομένων στο Σύνταγμα, επαΐοντες βέβαια, είναι οι Συνταγματολόγοι.  Παρ’όλα αυτά, αφού «και γράμματα γνωρίζω» (κατά την  φράση που χρησιμοποιείται στο τέλος καταθέσεων μαρτύρων με σκοπό να επιβεβαιώνεται ότι αυτό που υπογράφουν το γνωρίζουν), αντιγράφω απ’το περιλάλητο άρθρο 16 στα εδάφια του, 5 και 8:  

<<'Αρθρο 16: (Παιδεία, τέχνη, επιστήμη)

5. H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση.

8. H σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται>>.

Για να καταργηθεί ένα άρθρο του Συντάγματος, ως γνωστό,  απαιτείται  αναθεωρητική Βουλή και  180 ψήφοι  βουλευτών. Με δεδομένο το ουσιαστικά ανέφικτο της συγκεντρώσεως αυτού του αριθμού (ως έχει η πολιτική τοπογραφία της Βουλής σήμερα), ο Πρωθυπουργός Κυρ.Μητσοτάκης δεν θα το επιχειρούσε ούτε στην επομένη αναθεωρητική Βουλή, οποτεδήποτε αυτή  λάμβανε  χώρα. Όπως δεν το επεχείρησε κατά την τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος το 2019 που ήταν ήδη Πρωθυπουργός,  γιατί δεν μπορούσε να συγκεντρώσει τους 180. Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να λεχθεί,  πως για τον ίδιο λόγο, δεν επιχείρησε η Ν.Δ. αυτό, στις τρεις αναθεωρήσεις που προηγήθηκαν (1986, 2001, 2008).  

Έχοντας κατά νου ο Πρωθυπουργός τα με τόση σαφήνεια αναγραφόμενα  στο άρθρο 16, στην προ έτους περίπου  συνάντησή του με τους εκπροσώπους των καλλιτεχνών  για το ζήτημα της υποβάθμισης των πτυχίων τους, τους έλεγε ότι το πρόβλημα τους δεν έχει άμεση λύση αφού  «…υπάρχουν και συνταγματικοί περιορισμοί, ως προς τη δυνατότητα να παρέχεται ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση. Και όσο δεν αλλάζει το άρθρο 16, αυτό δεν είναι κάτι το οποίο θα είναι εφικτό».

Δεδομένου ότι κατά το Σύνταγμα δεν επιτρέπεται αναθεώρηση του Συντάγματος πριν περάσει πενταετία από την περάτωση της προηγούμενης, τούτο θα μπορούσε να το τολμούσε ο Πρωθυπουργός σε τέσσερα περίπου χρόνια δηλ. μετά το 2028, αφού η προηγούμενη έληξε τον Μάιο του 2023. Όμως ως  τότε ο Κυρ.Μητσοτάκης, ως αποδείχθηκε,  δεν μπορούσε να περιμένει. Απ’τη συνάντησή του με τους εκπροσώπους των καλλιτεχνών προ έτους,  άλλαξε άποψη.  Ποιο σύνταγμα και ποιοι συνταγματικοί περιορισμοί «όλα τα μαχαιρώνει, όλα τα σφάζει» όπως ντελάλιζαν οι παλιοί υπαίθριοι μανάβηδες, για τα καρπούζια.  Παρέκαμψε το Σύνταγμα  ψηφίζοντας τον νόμο ιδρύσεως ιδιωτικών πανεπιστημίων, που κατ’αυτόν, λύνει τον σχετικό συνταγματικό “γόρδιο δεσμό”.    

Kι ας κατέθεσαν ένσταση αντισυνταγματικότητας  τα περισσότερα κόμματα της  αντιπολίτευσης, (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, Νέα Αριστερά, Ελληνική Λύση, Νίκη), εγκαλώντας την Κυβέρνηση ότι δεν σέβεται το Σύνταγμα, τη δημοκρατία και τους αγώνες  για δημόσια και δωρεάν παιδεία.

Ο Υπουργός Παιδείας Κυρ.Περρακάκης, ο επισπεύδων της ψηφίσεως του νόμου της ιδρύσεως των “μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων”, σημείωσε στη Βουλή ότι δεν τίθεται θέμα αντισυνταγματικότητας του νομοσχεδίου:  «διαλέγουμε να εμπιστευτούμε τις γνωμοδοτήσεις συνταγματολόγων».  

Ας ληφθεί υπ’όψη ότι  η επιστημονική υπηρεσία της Βουλής, είχε αποφανθεί  ότι η συνταγματικότητα ή μη  του νόμου αυτού  θα κριθεί στο ΣτΕ.  Αυτό ποσώς ενδιέφερε  την Κυβέρνηση.

Το αποτέλεσμα, είναι ότι σε λίγο καιρό ένα τέτοιο Πανεπιστήμιο θα αρχίσει να λειτουργεί. Ελληνόπαιδα θα γραφούν για να εκπληρώσουν το όνειρό τους, να γίνουν επιστήμονες, οι δε δύσμοιροι γονείς τους θα έχουν καταβάλλει τα δίδακτρα. Παράλληλα  η αγωνία αυτών, όσο και των παιδιών τους, θα έχει φθάσει στο κατακόρυφο. Ας σκεφτούμε τι θα συμβεί αν το ΣτΕ κρίνει αντισυνταγματικό το νόμο. Τούτο προφανώς είναι αδιάφορο για τους νομοθέτες της ΝΔ.

Κι αφού είπαμε τα πιο πάνω περί του άρθρου 16 του Συντάγματος και του παρακάμπτοντος αυτό  νεοψηφισθέντος νόμου, ας έρθουμε στα της Ανώτατης παιδείας μας πράγματα.

Γνωρίζουμε ότι μέχρι τη δεκαετία του ’60 στη χώρα μας υπήρχαν τα πανεπιστήμια: Καποδιστριακό, Αριστοτέλειο, του Πειραιώς, ΑΣΟΕΕ, Γεωπονικό και Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Για να μπει ο μαθητής στις διάφορες σχολές, έπρεπε να είναι άριστος ή τουλάχιστο  λίαν καλός. Η ζήτηση εισαγωγής τους ήταν  συνεχώς αυξανόμενη.  Προκειμένου  η Πολιτεία να καλύψει την ανάγκη αυτή, μερίμνησε, ως  όφειλε εκ συντάγματος  και ίδρυσε  κι άλλα Πανεπιστήμια. Αρχικά στην Πάτρα και στα Γιάννενα (1964), μετά στη Θράκη και Κρήτη (1973) στη συνέχεια στο Ιόνιο, Αιγαίο και  Θεσσαλία (1984),  στην Πελοπόννησο (2000) και τελικά στη Δυτική Μακεδονία (2004). Βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε και το Ανοικτό Πανεπιστήμιο (1992). Σ’αυτά όλα τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα(ΑΕΙ), θα πρέπει να προσθέσουμε και τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα(ΤΕΙ) με ιδρυτικό νόμο του 1983 που είχε το αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πλείστα όσα ΤΕΙ σε πλείστους όσους  νομούς της χώρας. Και τούτα το 2018 ανωτατοποιήθηκαν. Κατ’αυτόν τον τρόπο, με τα πολλά Πανεπιστήμια, τις πάρα πολλές σχολές και τα πάμπολλα τμήματα, οι Ελληνόπαιδες είχαν πολλές επιλογές ως προς το  αντικείμενο των  σπουδών τους. Έτσι ο αριθμός των εισαγομένων στην ανωτάτη/ανωτέρα εκπαίδευση, λ.χ. το 2010 ήταν ~75.000, με μέγιστο  του ~78.500, το 2020. Το 2021 η Κυβέρνηση επέβαλε την ελαχίστη βάση  εισαγωγής  και τότε ο αριθμός των εισακτέων έπεσε στους ~68.500. Δηλ. ~10.000 Ελληνόπαιδες δεν βρήκαν θέση στα έδρανα της Ανωτάτης εκπαίδευσης. Αυτό το πρόδηλο δεδομένο, έκανε την αντιπολίτευση να  καταγγείλει την Κυβέρνηση, λέγοντας ότι έτσι δημιουργεί πελατεία στα διάφορα κολέγια. Όμως στην πράξη, τα υπάρχοντα κολέγια δεν μπόρεσαν να ικανοποιήσουν την ζήτηση, με αποτέλεσμα χιλιάδες νέοι μας να αναζητήσουν  πανεπιστημιακές σπουδές στο εξωτερικό (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Κύπρο κ.άλ).

Στο  αδιέξοδο των πραγμάτων κατά την προηγηθείσα ανάλυση,  ο Πρωθυπουργός και το κόμμα του, ψήφισε προ εβδομάδος το νόμο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Δήλωνε  δε σχετικά στην Βουλή ότι αυτός ο νόμος «…ενισχύει το δημόσιο (Πανεπιστήμιο), ενώ με την ίδρυση μη κρατικών αποδίδει στη νέα γενιά ίσες ακαδημαϊκές ευκαιρίες».

Σ’αυτά   ο Στ.Κασσελάκης, ο  αρχηγός  της αξιωματικής αντιπολίτευσης   που  διαβλέπει ότι ο νεοψηφησθείς  νόμος, δίδει  ευκαιρία  για οικονομικό αλισβερίσι, απαντά  στον Πρωθυπουργό: «Αντισυνταγματική μπίζνα της ΝΔ με πανεπιστήμια σουπερμάρκετ».

Μ’ όλα αυτά, η περιπέτεια το άρθρου 16 συνεχίζεται και θα εξακολουθεί να διέπει τη ζωή των νεοΕλλήνων τουλάχιστο ως και το 2028. Μετά …