σελ. 16                             ΔHMOKPATHΣ                Σαββατοκύριακο 13 Απριλίου 2024

Αιολίας λόγος

Η απληστία των Πολυεθνικών των  Ιχθυοκαλλιεργειών,

κίνδυνος για τις θάλασσες μας.

Του Δρος Τάκη Χαραλ. Ιορδάνη (Ph.D.)

Προ δεκαημέρου ήρθε η απάντηση  του Υφυπουργού Αγροτικής  Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Στ. Κελέτση στις ερωτήσεις που υπέβαλαν στη Βουλή  οι βουλευτές μας  Μαρία  Κομνηνάκα και Παναγιώτης Παρασκευαΐδης σχετικά με την υπερέκταση του Ιχθυοτροφείου Αγίας Μαρίνας στον Μπαλούτσο Σκαλοχωρίου. Σχολιάζοντας την απάντηση αυτή, εκείνο το οποίο παρατηρούμε είναι ότι γίνεται σ’αυτή επίκληση  νόμων και σχετικών διατάξεων, ως ήταν αναμενόμενο, προκειμένου να μας πληροφορήσει τελικά ότι λίγο πολύ  για το Υπουργείο του, η υπόθεση  “Περιοχή Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ)”   της περιοχής αυτής έχει  λήξει κατά τα «θέλω» του επενδυτή.

Και αν μεν η μονάδα στον όρμο της Αγίας Μαρίνα Σκαλοχωρίου που από 20 στρέμματα πηγαίνει στα 100 στρέμματα, τούτη είναι από τις πιο μικρές έναντι αυτών των θηριωδών σε μέγεθος που διεκδικούνται από  Πολυεθνικές των Ιχθυοτροφείων ανά την Ελλάδα.

Το διήμερο  1-2 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων η Διεπιστημονική Διημερίδα "ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΣΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΚΤΕΣ: ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΧΩΡΙΣ ΟΡΙΑ"  που οργάνωσαν οι Δήμοι  Ξηρομέρου, Επιδαύρου, Ερέτριας, Κύμης-Αλιβερίου, μαζί με το "Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος" και το "Πανελλήνιο  Δίκτυο για την Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος από τις Υδατοκαλλιέργειες", όπου και παραβρέθηκα μετά από πρόσκληση του επικεφαλής της επιτροπής  αγώνα κατά της υπερέκτασης της Ιχθυοκαλλιέργειας στην Αγιά Μαρίνα Σκαλοχωρίου, φίλου Χρ. Χατζηλία. Από αυτά που είδα και άκουσα, και τελικά διαπίστωσα ήταν μία  καθολικά εκδηλούμενη αγωνία όλων των συμμετεχόντων  για την επιχειρούμενη άναρχη, χωρίς όρια  εκμετάλλευση με Ιχθυοκαλλιέργειες της θάλασσάς μας ανά την Επικράτειά. 

Τα πιο πάνω, ανέφερα διεξοδικά  στο Δ.Σ. της Ένωσης μας, ΠΕΤΟΜ-ΤΕΕ (των 25.000 συνταξιούχων Μηχανικών πρώην μελών του ΤΕΕ,  -του οποίου είμαι Αναπληρωτής Γεν.Γραμματέας-)  και προχωρήσαμε στην απαιτούμενη μελέτη του θέματος, με γνώμονα μας το τρίπτυχο "ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ,  ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ". 

Αυτό το οποίο προέκυψε ήταν ότι οι ως τώρα  μικρές οικογενειακής μορφής επιχειρήσεις  των Ιχθυοτροφείων 20-50 στρεμμάτων που ανά την Επικράτεια στο σύνολό τους ανέρχονταν στα 9.800 στρέμματα,  σήμερα,  μετά την εξαγορά τους από Πολυεθνικές του είδους, οι νέοι ιδιοκτήτες τους προσπαθούν να τις γιγαντώσουν  σε εκτάσεις 500 ακόμα και 1.000  στρεμμάτων εκάστη, καταλαμβάνοντας χωρίς όρια  ακτές της χώρας, που οι ίδιες οι  Πολυεθνικές επιλέγουν . Τούτο δε, σε εικοσαπλάσια και πάνω έκταση ανά την Επικράτεια,  απ’ την ως τώρα και συγκεκριμένα στα 230.000  στρέμματα!! Μόνο μέσα στον Ευβοϊκό και τον Μαλιακό, οι θέσεις που διεκδικούνται είναι περί τις 20. Το πρόβλημα αυτό, είναι τεράστιο και έχει τον χαρακτήρα δράσεων  που γίνονται κατά τις προτιμήσεις και  τα «θέλω» των Πολυεθνικών   του είδους, άναρχα, σ’ οποιοδήποτε σημείο της εκ των 16.000 χιλιομέτρων ακτογραμμής της χώρας. 

 ΚΟΝΤΟΛΟΓΙΣ, λείπει ο σχετικός Εθνικός Χωροταξικός Σχεδιασμός, σε τρόπον ώστε να  έχουν προσδιοριστεί  βάσει των προσηκόντων    αντικειμενικών κριτηρίων  και αντιστοίχων προδιαγραφών (Εθνικών,  ΕΕ, και Διεθνών) οι περιοχές  σ’ όλο το μήκος της εθνικής ακτογραμμής, όπου μπορούν να εγκατασταθούν υδατοκαλλιέργειες.

 Μετά από σχετική εισήγησή μου η ΠΕΤΟΜ-ΤΕΕ ετοίμασε το έγγραφο με θέμα << ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ, βάσει κεντρικού     Χωροταξικού Σχεδιασμού και με πιστή εφαρμογή των Εθνικών ως και  της  Ε.Ε. προδιαγραφών για  την  προστασία του       Περιβάλλοντος >>, που πρωτοκολλήθηκε στα γραφεία των αρμοδίων   Υπουργών κ.κ. Χατζηδάκη, Σκυλακάκη, Στυλιανίδη και  κ. Πρωθυπουργού.

Σ’ αυτό αναφέρεται ότι τούτες καταλαμβάνουν οποιαδήποτε πρόσφορη για τις Πολυεθνικές  θέση, χωρίς όρια,  σ’ όλη  την ακτογραμμή της Επικράτειας. Οι διεκδικούμενες  θαλάσσιες αυτές  εκτάσεις ευρίσκονται κατά βάση εντός υπήνεμων και καλά προστατευομένων  από θαλάσσιες τρικυμίες   όρμων,  κόλπων και αμμωδών ακροθαλασσιών, που είναι και χώροι  όπου συνήθως αναπτύσσονται δραστηριότητες Τουριστικής φύσεως (Ξενοδοχεία, μοτέλ, ενοικιαζόμενα καταλύματα κ.άλ.).

Γνωρίζοντες ότι η επί 30 περίπου χρόνια δραστηριότητα των  ιχθυοτροφείων στις ακτές μας μόνο  αρνητικές  συνέπειες   δημιούργησαν στο   θαλάσσιο περιβάλλον, τόσο και   ειδικότερα στο βυθό (όπου η περίσσεια ιχθυοτροφών, η μαζική καθίζηση περιττωμάτων των ιχθύων, τα πλαστικά πάσης μορφής, υλικά στήριξης των ιχθυοκλωβών  κι άλλα  άχρηστα  υλικά, έχουν απονεκρώσει την περιοχή τους. Μάλιστα,  όπου υπήρχαν λειμώνες Ποσειδωνίας τούτοι  εξαφανίσθηκαν), όσο στα θαλάσσια οικοσυστήματα με την μόλυνση και υποβάθμιση τους (από την υπερτροφία των υδάτων εκ των χρησιμοποιουμένων θρεπτικών συστατικών) αλλά τέλος και  στην ακτογραμμή με πλείστα όσα προβλήματα στους γειτνιάζοντες οικισμούς, χωριά και πόλεις. 

Έτσι  Δήμοι, όπως του Ξηρομέρου, της  Ερέτριας, Κύμης-Αλιβερίου, Δυτικής Λέσβου, Πόρου κ.άλ.  που  έχουν “εισπράξει’’  τις στις περιοχές τους εξ  ιχθυοτροφείων προαναφερθείσες  αρνητικές συνέπειες, σήμερα  πρωτοστατούν στον αγώνα  κατά της ‘‘ληστρικής’’ εν πολλοίς επιδιωκόμενης ανάπτυξης της  δραστηριότητας των ιχθυοτροφείων στη χώρα μας,  από τις  Πολυεθνικές  αυτές εταιρείες. 

Ζητούμενο είναι η Πολιτεία  να παρέμβει, προκειμένου να αποφευχθεί ο  κίνδυνος ανεπανόρθωτης βλάβης στο περιβάλλον και στον τουρισμό   από την αλόγιστη   επέκταση των υδατοκαλλιεργειών υπό   Πολυεθνικών.

Είναι πρόδηλο, ότι αν η Πολιτεία δεν ανταποκριθεί στον αγώνα των προαναφερθέντων Δήμων, που στηρίζεται όπως προελέχθη, απ’το “Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας”  ως και το “Πανελλήνιο Δίκτυο για την Προστασία του θαλάσσιου Περιβάλλοντος από τις Υδατοκαλλιέργειες” και τελικά επικρατήσουν τα “θέλω” των πολυεθνικών του κλάδου, τότε ενδεχομένως να πληγεί ανεπανόρθωτα ο Τουριστικός τομέας, ο θεμελιώδους σημασίας αυτός τομέας της οικονομίας μας. Είναι άραγε σοφό το να διακινδυνεύσουμε να πληγεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο ο συνεισφέρων το  ~30% στο ΑΕΠ της χώρας, τομέας του Τουρισμού,  με μία αμφιβόλου οικονομικού αποτελέσματος, αλλά οπωσδήποτε Περιβαλλοντοκτόνο  τεραστίου μεγέθους δραστηριότητα;

Καταλήγαμε, τέλος στο υπό θεώρηση έγγραφό μας: «…αυτό το οποίο θα πρέπει να τονίσουμε είναι ότι η ΠΕΤΟΜ-ΤΕΕ ασφαλώς και δεν απορρίπτει αναφανδόν την δραστηριότητα των Υδατοκαλλιεργειών, αντιθέτως, είναι υπέρ, με τη βασική προτεραιότητα της πρέπουσας χωροταξικής ρύθμισης αυτών ανά την Επικράτεια μετά από τον σχετικό εθνικό σχεδιασμό (ώστε οι μονάδες αυτές να μην τοποθετούνται σε περιοχές που  από φύσεως είναι αλιευτικά πεδία, τόποι αναπαραγωγής και ενδιαίτησης ιχθύων  ή πάνω και πλησίον από λειμώνες Ποσειδωνίας ή ακόμη πλησίον  οικισμών, χωριών και πόλεων), την επιστημονικά ορθή και με  αληθή στοιχεία κατά περίπτωση Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, την πιστή εφαρμογή των αντιστοίχων Περιβαλλοντικών Όρων, και τον πρέποντα έλεγχο της τήρησης αυτών κατά την φάση της λειτουργίας της δραστηριότητας,  τέλος  δε, την αποξήλωση  μετά την ολοκλήρωση του κύκλου της Αδείας Λειτουργίας της  εκάστοτε μονάδος, σε τρόπο ώστε ο μεν βυθός να μην παρουσιάζει εικόνα χωματερής, τα εκεί θαλάσσια νερά να είναι καθαρά χωρίς ρύπανση, οι δε πλησίον αυτής ακτογραμμές να είναι απαλλαγμένες από πάσης φύσεως υλικά που προέρχονται από τις μονάδες αυτές». 

Κλείνοντας, ζητούσαμε από τους  Υπουργούς να παρέμβουν στο κεφαλαιώδους σημασίας αυτό θέμα για τις θάλασσες μας και να λάβουν την απαιτούμενη απόφαση, προς  προστασία  των Ελλήνων  απ’ το να χάσουν  τον ζωτικό και  υπερπολύτιμο κοινωνικο-οικονομικό αυτόν Εθνικό πόρο.