Η Απολιγνιτοποίηση & οι Ανεμογεννήτριες στη Λέσβο, άρθρο μου στην Αιολίαςλόγος/ΔΗΜΟΚΡΑΤΗΣ

 

σελ. 16                     ΔHMOKPATHΣ                  Σαββατοκύριακο 27 Απριλίου 2024

Αιολίας λόγος

Η  Απολιγνιτοποίηση

 & οι Ανεμογεννήτριες στη Λέσβο.

Του Δρος Τάκη Χαραλ. Ιορδάνη (Ph.D.)

Η απ’το 2019  νέα αναπτυξιακή στρατηγική πολιτική της Ε.Ε.  για την  Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία οδήγησε στην προσπάθεια απεξάρτησης των χωρών της, απ΄την καύση στερεών ορυκτών καυσίμων, ειδικότερα του Λιγνίτη. Στη χώρα μας, το σχέδιο απολιγνιτοποίησης της,  μπήκε άμεσα σ’εφαρμογή λίγο μετά την εκλογή  του Κυρ.Μητσοτάκη. Μάλιστα, τούτο  ανακοινώθηκε στο πλέον επίσημο βήμα της Υφηλίου, τον ΟΗΕ, απ’τον ίδιο. Τούτο μετά έγινε  νόμος  του κράτους τέλη του 2020. Κατά  τον ΑΔΜΗΕ, το μερίδιο του Λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή ως το 2012, ήταν ~60%. Ως το 2015 τούτο “βούτηξε” στο ~30% όπου και κυμάνθηκε ως το 2018, για να πέσει από τότε, κάτω του 10% το 2022. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα(ΕΣΕΚ) του 2019 προβλέπει  εγκατεστημένη ισχύ των λιγνιτικών μονάδων,  ~10%το 2022, μικρότερο του 3%  το 2027 και μηδέν το 2030.

Έτσι  ο εθνικός μας  πλούτος, Λιγνίτης, 7.500.000.000 τόνοι κατά το ΙΓΜΕ, αξίας 60-70 δισεκατομμυρίων Ευρώ, μη αξιοποιούμενος ως μένει στο υπέδαφός μας, θα έχει πια, αξία  απλού χώματος.  

Όταν στη χώρα μας η απολιγνιτοποίηση εφαρμόστηκε κατά γράμμα, στη Γερμανία τούτη εφαρμόσθηκε κατ’όνομα μόνο, αφού το ένα τρίτο της ηλεκτρικής της παραγωγής εξακολουθεί να προέρχεται από στερεά ορυκτά καύσιμα. Ας ληφθεί υπ’όψη ότι η παραγόμενη απ’αυτόν ενέργεια στη Γερμανία, ξεπερνά κατά πολύ  την  συνολική ηλεκτροπαραγωγή της χώρα μας (ΑΠΕ, Λιγνίτης, κ.λπ.). Ακόμη,  έχει δώσει παράταση στη χρήση του λιγνίτη της για  ηλεκτροπαραγωγή  ως το 2038.  Επίσης, η Πολωνία, μπορεί να χρησιμοποιεί τα ορυκτά της καύσιμα ως το 2049! Δηλαδή, απ’τα προαναφερθέντα, προκύπτει ότι εμείς οι Έλληνες, υπήρξαμε «βασιλικότεροι  του βασιλέως».

Λαμβάνοντας υπ’όψη το ΕΣΕΚ, η  απολιγνιτοποίηση, όπως προανέφερα, θα έχει επιτευχθεί το 2030 και η ηλεκτροπαραγωγή θα στηριχθεί κατά ~55%, στα Φωτοβολταϊκά (κατά το ήμισυ περίπου) και στις Ανεμογεννήτριες (κατά το υπόλοιπο). Είναι προφανές ότι για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι,  για τα μεν Φωτοβολταϊκά θα πρέπει να καλυφθούν εκατομμύρια στρέμματα ελληνικής γης από ηλεκτροπαραγωγά πλαίσια, για δε τις Ανεμογεννήτριες όλα τα κορφοβούνια της, που προσφέρονται στα επιστημονικο-τεχνολογικά αεροδυναμικά στοιχεία προς εγκατάστασή τους, θα “φυτευθούν” μ’αυτές.   

Κατάλληλα αεροδυναμικά στοιχεία στη χώρα μας, είναι όπου επικρατούν βόρειοι, ειδικότερα βορειανατολικοί άνεμοι,  τα γνωστά καλοκαιρινά μελτέμια. Τέτοιοι επικρατούν κυρίως στο Αιγαίο σε μία ζώνη που ξεκινά απ’τη Θράκη, περνά από Λήμνο, Λέσβο, Σκύρο,  Εύβοια, Αττική, και φτάνει ως κάτω στην Ανατ. Πελοπόννησο  και Κρήτη. Όλες λοιπόν οι βουνοκορφές εντός αυτής της ζώνης, είναι πρόσφορες θέσεις για ανεμογεννήτριες. Τούτο ήδη το βλέπομε με τη πλειάδα των ανεμογεννητριών που έχουν εγκατασταθεί στην Εύβοια και την Πελοπόννησο, όπου το παραγόμενο ρεύμα συνδέεται  άμεσα στο ηπειρωτικό δίκτυο της χώρας. Στα νησιά τούτο δεν έχει γίνει ακόμα, γιατί δεν υπάρχει διασύνδεσή τους με το ηπειρωτικό δίκτυο. 

Το νησί μας διαθέτει εξαιρετικής ποιότητας αιολική ενέργεια, με αέρηδες ταχύτητας  ως  10 m/sec. Η αξιοποίησή της έχει περιοριστεί μόνο στο ~25% της εγκατεστημένη ισχύος του ΑΣΠΛέσβου, που είναι <20 MW,  εκ του προαναφερομένου λόγου.

Βεβαίως αυτό που πρέπει να αναφερθεί είναι ότι στη Λέσβο, το τμήμα που είναι το προσφορότερο σχετικά, είναι η χερσόνησος του Ορδύμνου δηλ. του τμήμα της, που δεν «σκιάζεται» απ’την «πτέρυγα» της Τρωάδας.

Προ δωδεκαετίας, έντονη υπήρξε η κινητικότητα στο θέμα εγκαταστάσεως περισσότερων ανεμογεννητριών στη Λέσβο,  όταν οι επενδυτές Ρόκας-Iberdrolla  εξεδήλωσαν το ενδιαφέρον να εγκαταστήσουν 353 ανεμογεννήτριες στο νησί μας(153), Λήμνο(125)  και Χίο(75), έργο επένδυσης 1.800.000.000 Ευρώ. Τούτο  δεν προχώρησε αφού δεν είχε δοθεί λύση στην καρδιά του προβλήματος, τη διασύνδεση του με το ηπειρωτικό δίκτυο. Το θέμα ήταν ποιος θα χρηματοδοτούσε τα  απαιτούμενα 800.000.000 Ευρώ. Αφού τα δίκτυα τότε ανήκαν στη ΔΕΗ, αυτή  θα έπρεπε να το χρηματοδοτήσει. Όμως τότε εκ της  άσχημης οικονομικής κατάστασης η ΔΕΗ δεν μπορούσε να πάρει δάνειο, ούτε για τις άμεσες μεγάλες  ανάγκες της. Για το σχήμα Ρόκκα-Iberdrola, ένα τέτοιο μεγάλο δάνειο, θα καθιστούσε την επένδυσή τους αντιπαραγωγική και γι’αυτό το έργο τελικά δεν προχώρησε, παρόλο που είχαν λάβει την απαιτούμενη Άδεια Παραγωγής.    

Ο  ΑΔΜΗΕ είχε εξαγγείλει, ότι το θέμα της διασύνδεσης της Λέσβου  και των νησιών του Β.Αιγαίου θα προχωρούσε, ως το 2029. Τούτο επιβεβαιώθηκε, το θέρος 2023, προκηρύσσοντας  ο ΑΔΜΗΕ το διαγωνισμό προμήθειας και εγκατάστασης υποβρυχίων καλωδίων για τη ζεύξη Θράκης-Λήμνου, Λήμνου-Λέσβου και Λέσβου-Σκύρου.

Με δεδομένο τα ανωτέρω είναι πρόδηλο  ότι το σχήμα Ρόκκα-Iberdrola, που όπως πληροφορούμαστε έχει επικαιροποιήσει την από το 2010  Άδεια Παραγωγής, θα προχωρήσει στην υλοποίηση  του επιχειρηματικού του αυτού πλάνου.  

Αναφέρεται, ότι πρόσφατα το ΣτΕ έδωσε άδεια  να εγκατασταθούν 86 ανεμογεννήτριες, σε καμένα δάση του 2021, στην Κεντρική Εύβοια. Ως είναι αντιληπτό  για το νησί  μας και ειδικότερα τη χερσόνησο του Ορδύμνου, που θα πρέπει να δεχθεί 153 ανεμογεννήτριες, αυτό δεν είναι καθόλου καλός οιωνός. Τούτο  λαμβάνοντας  υπόψη ότι κατά ανακοίνωσή φορέων προστασίας του Περιβάλλοντος της Κύμης, για τις 86 αυτές ανεμογεννήτριες θα χρειαστούν να γίνουν δρόμοι άνω των 110 km  για τη διακίνηση των προς εγκατάσταση ανεμογεννητριών και ακόμη θα  διακινηθούν ποσότητες χωμάτων άνω των 1.000.000 m³ που θα εκσκαφούν για τη θεμελίωση αυτών. Ο προβληματισμός τους πέραν των άλλων, είναι πού θα αποτεθεί όλος αυτός ο όγκος των χωμάτων, που θα μεταφερθεί με φορτηγά σε 50.000 διαδρομές!  Με δεδομένο ότι οι  ανεμογεννήτριες «Ρόκκα-Iberdrola» είναι σχεδόν διπλάσιες των προαναφερθεισών, αναλογικά, σε μας θα πρέπει οι δρόμοι να είναι ~200 km, να εκσκαφούν ~2.000.000 m³ χώματα και τούτα να μεταφερθούν με διαδρομές ~100.000 φορτηγών.  

Σ’ότι αφορά  την ύπαρξή των ανεμογεννητριών αυτών, ας σκεφθούμε πως η κάθε μια είναι 2 MW, ήτοι 3 και φορές μεγαλύτερη των  εγκατεστημένων στη Σκαμνιούδα. Αντίστοιχα μεγάλα θα είναι και τα  γεωμετρικά τους χαρακτηριστικά. Οι ιστοί τους θα είναι πολύ μεγαλύτεροι των αντιστοίχων στη Σκαμνιούδα που είναι 45 μέτρα. Ομοίως και τα πτερύγια τους. Αυτά τα υπερφυσικά δημιουργήματα θα «φυτευθούν» κατά δεκάδες σ’όλα τα κορφοβούνια της Δυτικής χερσονήσου.  Αντίστοιχα πολυπληθή θα είναι τούτα στον οπτικό ορίζοντα καθενός απ’τα δέκα χωριά της περιοχής.

Ας  μη μας διαφεύγει ότι το ρεύμα που απαιτείται στο νησί μας είναι το παραγόμενο από εγκατεστημένη ισχύ ~100  MW. Είναι αντιληπτό ότι το παραγόμενο απ’τις 153  αυτές ανεμογεννήτριες ολικής ισχύος 306 MW, θα μεταφέρεται στο δίκτυο της ηπειρωτικής χώρας.

Έχοντας αυτή την εικόνα «αχινός», μετά την εγκατάσταση των 153 ανεμογεννητριών στη χερσόνησο του Ορδύμνου, όπως κάποιοι την είπαν, άραγε οι κρατούντες στο νησί μας θα  ενημερώσουν τους κατοίκους της περιοχής;  Τους αξίζει κάποια ενημέρωση; Θα υλοποιηθεί όλο αυτό το  project  χωρίς τη συναίνεσή τους; Άραγε  εμείς οι  ΔυτικοΛέσβιοι μπορούμε να  έχουμε άποψη για τη γη μας; Αν ναι, πώς; Μήπως εν τέλει  θα μείνουμε  άφωνοι και με δεμένα τα χέρια;