Λιμάνι Σιγρίου: πραγματικό ή για μόστρα; Άρθρο μου στην "Αιολίας λόγος"/ΔHMOKPATHΣ

 

σελ. 16                ΔHMOKPATHΣ                    Σαββατοκύριακο 25 Μαΐου 2024

Αιολίας λόγος

 Λιμάνι Σιγρίου: πραγματικό ή για μόστρα;

 του Δρος Τάκη Χαραλ. Ιορδάνη (Ph.D.)

Για να υπάρξει ανάπτυξη σ’ένα τόπο, ζητούμενο είναι η πραγματοποίηση επενδύσεων. Τούτες είναι Ιδιωτικές, που γίνονται απ’την ιδιωτική πρωτοβουλία (άτομα, εταιρείες, συνεταιρισμοί κ.άλ.), και Δημόσιες που γίνονται απ’την Πολιτεία.

Στον ιδιωτικό  τομέα, η όποια επένδυση, αφορά σε κτίρια, εγκαταστάσεις/υποδομές, μηχανήματα προς παραγωγή ενός συγκεκριμένου προϊόντος ή υπηρεσίας. Σε κάθε  επένδυση, αυτό το οποίο  προσδοκάται και επιδιώκεται, είναι  αυτή να αρχίσει να αποδίδει, αφ’ενός μεν προς  απόσβεση του επενδυθέντος κεφαλαίου, αφ’ετέρου δε προς δημιουργία  πλούτου, για να στηρίξει θέσεις εργασίας, κέρδη  επενδυτών, συντήρηση (μηχανημάτων κ.άλ.), δημιουργία κεφαλαίου προς νέα επένδυση για βελτίωση του παραγομένου προϊόντος/υπηρεσίας κ.λπ. Με το παραγόμενο απ’ την επένδυση αυτή προϊόν/υπηρεσία, επιδιώκεται να κερδηθεί μέρος της σχετικής αγοράς, ώστε τελικά να υπάρξουν κέρδη κατά τα προαναφερθέντα, προς μακροημέρευση της.

Οι επενδύσεις του Δημοσίου τομέα, σε αναπτυγμένες χώρες γίνονται  βάσει κάποιου κεντρικού σχεδιασμού. Στη χώρα μας ατυχώς τούτο δεν είναι η κανονικότητα. Συνήθως, αυτές πραγματοποιούνται  στη βάση  της πίεσης που ασκείται εκ της όποιας δύναμης, ενός δήμου, μιάς νομαρχίας(παλιά),  μιας περιφέρειας(σήμερα) ή ικανοποιώντας  επιδιώξεις ισχυρού πολιτικού  παράγοντος μιας  περιοχής. Όπως και να έχει το πράγμα, για το νησί μας είναι γεγονός, ότι μετά τη δεκαετία  του ’50 που κατασκευάστηκε το μεγάλο έργο, Λιμάνι της Μυτιλήνης, χρειάστηκε περίοδος τριών  ολοκλήρων  γενεών για να  εγκαινιαστούν δύο θεμελιώδη, αναπτυξιακά έργα κλίμακος. Ο Οδικός Άξονας  Καλλονής-Σιγρίου και το Λιμάνι του Σιγρίου. Τούτο, γιατί για ένα ολόκληρο αιώνα από της απελευθέρωσης του το 1912, η υστέρηση δημοσίων επενδύσεων προς τη Λέσβο (τιμωρητικά, ως «κόκκινο νησί», όπως λέγεται), ήταν χαρακτηριστική. Σ’όλη αυτή την περίοδο η μέριμνα και φροντίδα του Κράτους για τη Λέσβο ήταν ελάχιστη. Σχεδόν μηδενική.

Όταν η Πολιτεία χρησιμοποιώντας  Δημόσιους πόρους πραγματοποιεί μία επένδυση προς δημιουργία   ενός  έργου γενικού καλού, η όποια απόσβεση  του είναι μακρόχρονη  και εξαρτάται απ’τη χρήση του, απ’αυτούς που  αποσκοπούσε η δημιουργία του να εξυπηρετεί.

Τα προαναφερθέντα μεγάλης σημασίας έργα, οδικός  άξονας Καλλονής – Σιγρίου και Λιμάνι του Σιγρίου,  εγκαινιάστηκαν πρόσφατα. Η απόσβεση της επενδύσεως για το πρώτο (~60.000.000 Ευρώ) αναμφίβολα  θα πραγματοποιηθεί   σ’ένα  ορίζοντα ενδεχομένως κάποιων γενεών απ’τους χρήστες του,  τους κατοίκους  αλλά και επισκέπτες του νησιού μας. Η επένδυση του δευτέρου έργου, (~15.000.000 Ευρώ) για να αποσβεστεί χρειάζεται να χρησιμοποιείται κατά το σκοπό της ιδρύσεως του και της προκήρυξης της κατασκευής του ως Λιμάνι,  επιβατικό και εμπορικό. Δηλαδή με την προσέγγιση και χρήση αυτού από πλοία, επιβατηγά και φορτηγά.      

Και εδώ τίθεται το ερώτημα. Όταν το λιμάνι αυτό το προσεγγίζει ένα μόνο επιβατηγό πλοίο μία φορά την εβδομάδα, για 3 ως 4 μόνο μήνες το χρόνο, είναι δυνατόν να σκεφθεί κανείς ότι πράγματι θα υπάρξει ορθολογική απόσβεση της επενδύσεως αυτής; Το χειρότερο ακόμη, το ότι για να φθάσει το πλοίο εκεί, διασχίζει το Αιγαίο, ολόκληρο. Όχι για να εξυπηρετεί τους κατοίκους της Λέσβου (δυτικής, όλης), αλλά κατά βάση για να εξυπηρετήσει τους φραγκάτους επισκέπτες της Μυκόνου. Το τελικό αποτέλεσμα είναι το πλοίο φεύγοντας απ’τον Πειραιά στις 12 το μεσημέρι και περνώντας απ’τη Μύκονο φθάνει τελικά στο Σίγρι,  12 τα μεσάνυχτα!  Φυσικά φθάνοντας κανείς εκεί τέτοια ώρα, αν δεν έχει δικό του αυτοκίνητο και μη υπάρχοντος λεωφορείου του ΚΤΕΛ, δεν έχει τι δυνατότητα να πάει στο χωριό του. Φυσικά το ίδιο ισχύει για κάποιον που απ’το χωριό του θελήσει να φύγει μέσω Σιγρίου. Πλέον των ανωτέρω, βασικό είναι να αναφερθεί και το κόστος του εισιτηρίου. Τούτο ατυχώς, δεν είναι φθηνότερο εκείνου της γραμμής μέσω του λιμανιού της Μυτιλήνης.

Σε ότι αφορά τη χρησιμότητά του ως Λιμάνι για φορτηγά πλοία, μη  διαθέτοντας αυτό τα απαιτούμενα μέσα φορτοεκφορτώσεως (γερανούς), είναι αντιληπτό ότι κάτι τέτοιο δεν αναμένεται.  

Συνέπεια όλων των ανωτέρω, η γραμμή από και προς Σίγρι, είναι στο έπακρο μειονεκτική. Εκ των προλεχθέντων φαίνεται ότι είναι αδύνατο μη Σιγριανός να προτιμήσει να εξυπηρετηθεί απ’το Λιμάνι στο Σίγρι. Θα προτιμήσει αναμφισβήτητα αυτό της Μυτιλήνης. Τέλος,  εξ αλλοδαπής Τουρισμός δια του λιμανιού Σιγρίου, είναι πρόδηλο ότι δεν μπορεί να αναμένεται.   

Με  τα προαναφερθέντα, είναι πασιφανές ότι τούτο το Λιμάνι με τίποτα δεν είναι αυτό που προσμέναμε να γίνει, δηλαδή η Δυτική Πύλη του νησιού μας. Ασφαλώς δε, η προσδοκώμενη Ανάπτυξη δια της δημιουργίας του Λιμανιού αυτού, αν δεν εκλογικευθούν τα πράγματα και δεν αρχίσει τούτο να λειτουργεί όπως άλλα Λιμάνια της χώρας με υποδομές υποδοχής, διευκολύνσεων, διεκπεραίωσης των όποιων αναγκών και γενικά  καθ’ οιονδήποτε τρόπο εξυπηρέτησης  των δι’ αυτού διακινουμένων, είναι ανέφικτη.

 Πάντως εμείς που αγωνιστήκαμε για χρόνια μαζί με τους  άλλους  υπερ4000  συναγωνιστές μας,  στην Επιτροπή Αγώνα,  που δημιούργησα στις αρχές της δεκαετίας του 2010, κάναμε αυτόν βασικά για την Ανάπτυξη του τόπου μας. Όχι αυτοσκοπικά,  απλά να δημιουργηθεί ένα Λιμάνι στην περιοχή μας. Και φυσικά πολύ περισσότερο  δεν τον κάναμε για να  πηγαίνουμε από Πειραιά στο νησί μας σε χρόνο ίσο προς εκείνο των παππούδων μας  προ  αιώνος. Τέλος, δεν τον κάναμε για να πληρώνουμε ναύλα αντίστοιχα προς αυτά, από και προς Μυτιλήνη.

Η Κυβέρνηση Αλ.Τσίπρα, αφού το έργο δεν μπορούσε να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2014-2021, παρ’ όλες τις προσπάθειές της, πήρε πολιτική απόφαση, για λόγους, εθνικούς, -κατά πως μας το ανακοίνωσε το Μάϊο του 2016-, να δημιουργηθεί το λιμάνι  αυτό εντάσσοντάς το, στο Πρόγραμμα Δημοσίων  Επενδύσεων. Ασφαλώς δε, χρηματοδότησε αυτό από εθνικούς πόρους ώστε να αποτελέσει παράγοντα ανάπτυξης της Δυτικής Λέσβου και κατ’ επέκταση όλου του νησιού.   

Όμως όλα  τα προαναφερθέντα δεν προδιαγράφουν συνθήκες αναπτυξιακής πορείας. Είναι συνθήκες, χαρακτηριστικής απραξίας. Τελικά, συνθήκες απαξίας του πολυπόθητου αυτού έργου.

Οι αφορισμοί, αναμφίβολα, είναι εύκολοι σε μια καθαρά παθητική κατάσταση, όπως αυτή της παρούσας, του Λιμανιού του Σιγρίου. Χρειάζονται  δράσεις υπέρβασης. Τίποτα το εξεζητημένο. Απλά πράγματα.

-         Αντί του Πειραιά, το λιμάνι στην Αττική να είναι αυτό του Λαυρίου  ή της Ραφήνας.

-         Μέσω Μεστών ταξίδι 6-8 ωρών, ώστε  να φθάνει το πλοίο στο Σίγρι πρωινές ώρες και να φεύγει περί την 10^η πρωινή  για να γυρίζει στην Αττική απογευματινές/πρώτες βραδινές ώρες.  

-         Τα εισιτήρια να είναι ανταγωνιστικά.

-         Το ΚΤΕΛ να δρομολογήσει γραμμή λεωφορείων από και προς Σίγρι.     

Γι’αυτά, πρέπει να συνεργαστούν το κοινό Λιμενικό Ταμείο (των Δήμων Λέσβου), η Περιφέρεια και το καθ’ ύλη Υπουργείο.

Αν αυτά δεν γίνουν και η κατάσταση  συνεχιστεί  όπως ως τώρα, η επένδυση της κατασκευής του λιμανιού μας, θα ’χει απόσβεσή άκρως προβληματική. Τούτο, θα αποτελεί μία απλή μόστρα στους Τουριστικούς οδηγούς. Αντιθέτως αν ορθολογικοποιηθεί η υπόθεση κατά τα προαναφερθέντα, θα μεγιστοποιηθεί και  η αξιοποίηση και απόσβεση, του άξονα «Καλλονής-Σιγρίου»,  παύοντας έτσι τούτο  να είναι ένα κολοβό έργο.