"Ηλεκτροπαραγωγική μονάδα των 8 MW από Γεωθερμία στο νησί μας ως το 2030;" Άρθρο μου στην "Αιολίας λόγος"/ΔHMOKPATHΣ

 

σελ. 16                   ΔHMOKPATHΣ              Σαββατοκύριακο 29 Ιουνίου 2024

Αιολίας λόγος

Ηλεκτροπαραγωγική μονάδα των 8 MW από  Γεωθερμία

 στο νησί μας ως το 2030;

Του Δρος Τάκη Χαραλ. Ιορδάνη (Ph.D.)

Θεμελιώδης παράγων ανάπτυξης ενός  τόπου είναι η Ενέργεια. Στο νησί μας τούτος, πάντα ήταν προβληματικός και ελλειμματικός. Αυτό, γιατί η ηλεκτρενεργειακή του κάλυψη γινόταν από ένα  πεπερασμένων δυνατοτήτων εργοστάσιο, αυτό στου «Καλαμάρη» χρησιμοποιώντας προϊόντα πετρελαίου. Τούτο με έκανε, οι σχετικοί κοινωνικοί μου αγώνες για την γενέτειρά μου νήσο, να είναι συνεχείς και ιδιαίτερα στοχευμένοι. Πέραν της στήριξης μου στη ΔΕΗ για τη δημιουργία ενός σύγχρονου εργοστασίου, αρχικά στην Καράβα (παρενέβην υπέρ της στο Σ.τ.Ε., μαζί με τους Δήμους Καλλονής, Πέτρας, Πλωμαρίου, Ερεσού-Αντίσσης) και μετά στη Σαρακήνα  (συνεχείς παρεμβάσεις μου προς τους εκάστοτε Διοικητές της για την εγκατάσταση του εργοστασίου 120 MW και αξίας 150.000.000 Ευρώ), αυτό που στόχευα  ήταν να αξιοποιηθούν οι του νησιού επιτόπιοι ενεργειακοί πόροι. Το πλούσιο Αιολικό του Δυναμικό και η σημαντική Γεωθερμική του Ενέργεια. Για το πρώτο, με την εγκατάσταση των Ανεμογεννητριών της ΔΕΗ στο Υψηλό Μοναστήρι κατά το ’90, (παρεμβαίνοντας υπέρ του έργου και της ΔΕΗ στο Σ.τ.Ε., μαζί με τους ΟΤΑ της περιοχής).  Για τη  δεύτερη, οργανώνοντας το 1983, ημερίδα με θέμα «Γενικές προοπτικές αξιοποίησης Γεωθερμίας στη Λέσβο», προκειμένου το Λεσβιακό κοινό να πληροφορηθεί για  τον τότε νεοεισερχόμενο, στα ενεργειακά πράγματα της χώρας, πόρο(Γεωθερμία). Ύστερα από εισήγησή μου στον τότε Νομάρχη Κ.Στρατηνάκη, που και υιοθέτησε, πραγματοποιήθηκε η ημερίδα αυτή, τον Ιούλιο 1983. Εισηγητές, υπήρξαν επιστήμονες από φορείς ΙΓΜΕ, ΔΕΗ, Δ/νση Γεωργίας Λέσβου, ΤΕΕ και το Ε.Μ.Πολυτεχνείο. Εκ μέρους του ΤΕΕ, ήταν ο γράφων το παρόν. Συντονιστής της εκδήλωσης, ήταν ο αείμνηστος καθηγητής μου στο Πολυτεχνείο, Νικ.Κουμούτσος, ο οποίος και έβγαλε τα συμπεράσματα της, λαμβάνοντας υπ’όψη τις  προτάσεις, του καθενός εκ των εισηγητών, για την αξιοποίηση της Γεωθερμίας της Λέσβου και την συμβολή αυτής στην ανάπτυξη της. Τότε είχε πρωτοακουστεί, ότι  η Λέσβος βρισκόταν  στην τρίτη θέση, μετά από Μήλο και Νίσυρο,  στην προοπτική ηλεκτροπαραγωγής από γεωθερμία.

Τούτο συγκεκριμενοποιήθηκε, σε σχετική ημερίδα που έγινε στο Δημοτικό Θέατρο το 2005, όταν ο τότε αρμόδιος Διευθυντής της Δ.Ε.Μ.Ενέργειας της ΔΕΗ,  εξήγγειλε την πραγματοποίηση δύο βαθιών γεωτρήσεων για την εγκατάσταση ηλεκτροπαραγωγικής μονάδος 8 MW. (Συμμετείχα, με εισήγηση, που στόχευε στην επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών).

Σαράντα χρόνια μετά την ημερίδα του 1983, εκ του ότι ατυχώς στην πράξη τίποτα δεν έχει γίνει, μετά την παραίνεση του ομότιμου καθηγητού, Λεσβολάτρη, κ.Μιχ.Φυτίκα (ήταν εισηγητής και στις δύο προαναφερθείσες ημερίδες), μίλησα με τον Περιφερειάρχη μας, φίλο κ.Κώστα Μουτζούρη που την υιοθέτησε, και με τη φροντίδα και αρωγή του καθ’ύλη Αντιπεριφερειάρχη κ.Παντ.Μπουρνιά και του γραφείου του, οργανώθηκε  ημερίδα στο Επιμελητήριο Λέσβου την 21^η τ.μ., με θέμα «Γεωθερμική Ενέργεια μια ελπιδοφόρα ανανεώσιμη ενέργεια για τη Λέσβο».   

Ως εισηγητές γι’αυτή,  μου έκαναν την τιμή να έρθουν  στο νησί: Ο ομότιμος καθηγητής της Γεωθερμίας κ.Μιχ.Φυτίκας, ο ομότιμος Καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου κ.Γεωρ. Μαυρογιαννόπουλος, ο καθηγητής του ΕΜΠ κ.Μιχ.Βραχόπουλος, ο Δρ.Νικ.Κολιός, και ο κ.Ευαγ.Σπυρίδωνος εκ μέρους της ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ.  Με τηλεδιάσκεψη, εκ μέρους της αρμόδιας Διευθύνσεως του ΥΠΕΝ, ομίλησε η κ.Ευφρ.Βαρβιτσιώτη και εκ μέρους του ΙΓΜΕ, ο Δρ.Απ.Αρβανίτης.

Οι διακεκριμένοι αυτοί επιστήμονες  με τις εξαιρετικές εισηγήσεις τους, προσέγγισαν το θέμα από κάθε επιστημονική άποψη, εξηγώντας στο ακροατήριο το τι είναι γεωθερμία και τι μπορεί κανείς να προσδοκά απ’την ορθολογική εκμετάλλευση αυτού του δυναμικού «κοιμωμένου» ενεργειακού πόρου, στη Γεωργία, στον Θερμαλισμό/Ιαματικά, Τηλεθέρμανση αλλά και Ηλεκτροπαραγωγή. Εξειδίκευσαν δε σχετικώς,  στα της Λέσβου.  

Η δική μου εισήγηση,  είχε τίτλο «1983 - 2023 Σαράντα χρόνια χαμένα για τη Γεωθερμική Ενέργεια και για τη Λέσβο».

Αυτός ο συμπλεκτικός  σύνδεσμος και όπως είναι αντιληπτό, με οδήγησε   πριν μιλήσω για τα της Λέσβου, να αναζητήσω τι και πόσο θετικό έχει γίνει σχετικώς τα σαράντα αυτά χρόνια.

Ξεκίνησα απ’την ηλεκτροπαραγωγή όπου τα πράγματα είναι άμεσα μετρήσιμα. Ένας αριθμός  καταδεικνύει  την μη ικανότητα των δύο τελευταίων γενεών νεοΕλλήνων, στο να αξιοποιήσουν αυτό τον «κοιμώμενο γίγαντα». Τούτος ό αριθμός είναι το μηδέν. Μηδέν ΜW. Ατυχώς. Αυτό ακριβώς τόνισε κατά τον χαιρετισμό του και ο Περιφεριάρχης κ.Μουτζούρης.  Ας σημειωθεί ότι απ’τις δεκαετίες ’70,’80 οι έρευνες και μελέτες του ΙΓΜΕ και της ΔΕΗ σε Μήλο και  Νίσυρο έχουν καθορίσει γεωθερμικό δυναμικό της τάξεως  των 200 MW. Λόγοι όμως. μη προσήκουσας συναίνεσης των κατοίκων των δύο αυτών νησιών, το δυναμικό αυτό ουδέποτε αξιοποιήθηκε. Σ’αντίθεση,  άλλες χώρες, έχουν καταφέρει αυτό στο μέγιστο. Χαρακτηριστικά, αναφέρομαι στην εξ Ανατολών γείτονα, Τουρκία, που από μηδέν που ήταν κι αυτή, την δεκαετία του ’70, αξιοποιώντας  διάφορα γεωθερμικά της πεδία, είχε το 2010 αντίστοιχες μονάδες με εγκατεστημένη ισχύ  1.347 ΜW.  Η γειτονική μας Ιταλία, η οποία έχει σχετική ιστορία που ανάγεται στις αρχές του προηγουμένου αιώνα, αφ’ότου άρχισε την αξιοποίηση της στο Λαρντερέλο, είχε 944 ΜW. Προχωρώ στις Φιλιππίνες, με 1.868 ΜW. Πηγαίνω  στην τριτοκοσμική Κένυα, που είχε  763 ΜW. Τέλος, Ελλάδα,  μηδέν. Σήμερα, 14 χρόνια μετά, ίσως τα στοιχεία αυτά  να έχουν αυξηθεί. Για μας, όμως, εξακολουθούν να  είναι μηδέν.  

Βέβαια θεωρώ απαραίτητο να αναφερθώ στον ενεργειακό σχεδιασμό της Πολιτείας, που κατά το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια  και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) του 2019 και του επικαιροποιημένου του 2023, υπάρχει πρόβλεψη με ορίζοντα το 2030, να έχουν εγκατασταθεί στη χώρα γεωθερμικές ηλεκτροπαραγωγές μονάδες, 100 MW!   

Ως προανέφερα, η Γεωθερμία   στη χώρα, έχει ερευνηθεί ενδελεχώς και οι σχετικοί ταμιευτήρες υψηλής ενθαλπίας (ρευστά ~350^οC)  έχουν ακριβώς προσδιοριστεί σε Μήλο και Νίσυρο. Στη Λέσβο,  σύμφωνα προς τα αποτελέσματα των  γεωτρήσεων βάθους 1.400 μέτρων που έγιναν κοντά στη Στύψη το 2008, έχουν προσδιοριστεί ρευστά θερμοκρασίας μόνο 80^οC.

Βέβαια στη διαρρεύσασα 15ετία η ΔΕΗ πριν, τώρα η ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ, έχει προχωρήσει τις  έμμεσες  (γεωλογικές, σεισμικές, γεωχημικές κ.λπ.) έρευνές της και ως αναφέρθηκε απ’τον εισηγητή κ.Σπυρίδωνος,  στοχεύουν στην πραγματοποίηση των τελικών βαθιών γεωτρήσεων(~2.000 m.) που αναμένουν να βρουν ρευστά  θερμοκρασίας 180^οC. Τούτα είναι κατάλληλα για την στήριξη της ηλεκτροπαραγωγικής μονάδος των 8 MW, της οποίας η ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ έχει τη σχετική Άδεια Παραγωγής. Όπως  ανέφερε  ο κ.Σπυρίδωνος το χρονοδιάγραμμα προβλέπει  ολοκλήρωση του project,  το 2030.

Κλείνοντας την εισήγησή μου έλεγα:<<Τέλος, θέλω να παρατηρήσω, ότι από τα 40 μου, κάθε είκοσι περίπου χρόνια οργανώνω ή συμμετέχω σε εκδήλωση εδώ στο νησί, για την  αξιοποίηση του δυναμικού ενεργειακού μας αυτού πόρου, όπως έγινε το 1983, το 2005, και το 2024, σήμερα. Ας ελπίσουμε ότι επί τέλους η μονάδα των 8 MW θα εγκατασταθεί στο νησί μας, οι άλλες εφαρμογές του στον γεωργικό, στο θερμαλιστικό/τουριστικό τομέα θα έχουν πάρει αναπτυξιακό δρόμο, για να μη χρειαστεί σε είκοσι από σήμερα χρόνια να το ξανακάνω. Όχι τίποτα άλλο, αλλά τότε θα είμαι μόνο 99 χρονών και δεν μπορώ να σας εγγυηθώ ότι θα έχω τη σωματική και κυρίως την πνευματική ικανότητα για να καταθέσω τις τότε σκέψεις μου>>.